De wegcategorie is een indeling van wegen met een bepaald doel. Hoe je indeelt is echter sterk afhankelijk van het doel.De indeling van wegen kun je op veel verschillende manieren doen. Daar is de afgelopen jaren veel aandacht aan besteed, maar de conclusie is toch dat er eigenlijk niet één voor iedereen en elke toepassing geschikte indeling te maken is.
De meest simpele indeling is naar wegbeheerder(soort). Deze zit al sinds jaar en dag in het NWB. Per wegvak is aangegeven wie de wegbeheerder is. Dit is relatief eenduidig en makkelijk te maken, maar daarna wordt het al snel discussiëren.
Als je kijkt naar verkeersveiligheidsland, dan is de duurzaam veilig categorisering een bekend fenomeen, maar heb je het dan over de beoogd duurzaam veilig categorie of de door weginfrastructuur en regels afgedwongen duurzaam veilig categorie?
En voor het maken van routeringsalgoritmes door navigatiesystemen wil je wegen indelen naar een prioriteit van ‘bij voorkeur te gebruiken wegen’. Dat is wat er met het attribuut Functional Road Class (FRC) in het NWB beoogd wordt. Ook hier heeft veel discussie plaatsgevonden over de precieze gewenste indeling.
Voor regionaal verkeersmanagement (RVM) is aan het NWB een codering toegevoegd of een weg voor verkeersmanagement van belang is of niet, of een weg ‘van de buurman’ voor omleidingen gebruikt mag worden of niet. Kortom wegen waar wegbeheerders onderling afspraken over willen maken voor bijvoorbeeld gelijktijdig uit te voeren wegwerkzaamheden of te hanteren omleidingsroutes, daar kunnen dus minder belangrijke wegen (volgens de FRC indeling) opeens wel een grote en belangrijke rol krijgen.
En dan kun je nog verder gaan in maken van categorieën, zoals het indelen naar strooiroutes, incidentmanagent, toegestane voertuigen of maximum snelheden. Het bepalen van eenduidige definitie/categoriegrenzen van het meest belangrijk naar het minst belangrijk is hierbij de moeilijkste.
Sinds juli 2022 is aan het NWB het wegkenmerken bestand WKD wegcategorie toegevoegd. Hierbij kan één NWB wegvak geknipt worden in meerdere stukken met een verschillende wegcategorie.
Omdat voor routeringsalgoritmes, maar ook voor duurzaam veilig en het Regionaal VerkeersManagement netwerk, fiets- en voetpaden, woonerven en lokale bestemmingswegen en dergelijke niet of van veel minder belang zijn worden die daar op één hoop gegooid en kennen die geen verder onderscheid, terwijl voor andere toepassingen je daar wel op zou willen kunnen filteren.
Met het nieuwe wegkenmerk ‘wegcategorie’ zijn deze dus wel verder onderscheiden. Hierbij wordt gekeken naar de functie van de weg, is het bijvoorbeeld een autosnelweg, een fietspad of een erf? Ook hierbij is de indeling weer discutabel, maar dat geldt uiteindelijk voor elke indeling.
In onderstaande figuren zijn een aantal categorieën van dit nieuwe wegkenmerk uitgelicht voor Zoetermeer.
Figuur 1 Erven
Figuur 2 Fietspaden
Figuur 3 Straten
