Veel decentrale overheden, van provincies tot kleine gemeenten, zijn momenteel bezig met risicogestuurd verkeersveiligheidbeleid, een nieuwe manier om met verkeersveiligheid om te gaan. Met het NDW creëert Taskforce Verkeersveiligheidsdata daartoe een datahuishouding.
Het idee achter risicogestuurd verkeersveiligheidbeleid is: niet achteraf maatregelen nemen, maar incidenten vóór zijn op basis van infrakenmerken, zoals snelheidslimieten en hoe druk het ergens is. Op alle kenmerken is een risico in te schatten dat er iets gaat plaatsvinden. Voorzitter van de Taskforce Verkeersveiligheidsdata legt uit: “Om aan dat beleid invulling aan te geven hebben overheden data nodig. Het is onze taak om daarvoor een ‘datahuishouding’ te creëren: een plek om de data te kunnen verzamelen, bewerken, beoordelen op kwaliteit en weer beschikbaar stellen. En die willen we graag bij NDW tot stand brengen, want dat is toch dé club op het gebied van weggerelateerde mobiliteitsdata, en gefinancierd door de gezamenlijke overheden. Zo is het NDW een belangrijke partner voor het succesvol maken van deze datahuishouding.”
Voertuigdata
Die data bestaat uit kenmerken op en om infra die bepalend zijn voor het risico op ongevallen. Denk aan de breedte van fietspaden, obstakels langs een provinciale weg en belijning; zaken die het veiliger of juist niet veiliger maken op de weg. John: “En het gaat dan om alle wegen, want het is ook voor alle overheden bedoeld. Over rijkswegen weten we het meeste, naarmate je afdaalt naar provinciaal en lokaal niveau weten we steeds minder. Er wordt nu gewerkt aan het toevoegen van kenmerken van fietspaden, onder andere door NDW met het NWB, wat een belangrijke bron is voor die infrakenmerken. Dat is voor ons ook weer een stap in de goede richting. In de toekomst kan het ook gaan om voertuigdata. Auto’s genereren enorm veel data, alleen weten we nog niet welke het meest relevant is voor de risicogestuurde aanpak. Kortom, we zijn bezig met verschillende soorten data uit verschillende soorten bronnen.”
Complex
“Het is hierbij de kunst om gedegen, zorgvuldig en doordacht te werken, en niet eenmalig databron in te kopen en daar onderzoek naar doen. Een databron moet echt de potentie hebben om structureel onderdeel te zijn van de datahuishouding. Tegelijkertijd kost het geld, is het niet snel geregeld en worden partijen ongeduldig. Om het nog complexer te maken heb je ook nog verschillende termijnen; je wilt het structureel goed geregeld hebben én op korte termijn iets aanbieden aan de decentrale overheden, zodat die aan de slag kunnen met het risicogestuurd verkeersveiligheidbeleid. Daarnaast kijken we naar innovatieve inwintechnieken. Met verschillende partners, zoals Smart Mobility van IenW, onderzoeken we voor welke projecten het interessant is om op zoek te gaan naar nieuwe databronnen of inwintechnieken.”
Safety Performance Indicators
“Het nu lijkt het overigens misschien alsof we precies weten wat we moeten weten, maar zelfs dat is nog in beweging. We weten nog niet precies welke infrakenmerken relevant zijn.” Daar is het Kennisnetwerk Strategisch Plan Verkeersveiligheid hard mee bezig hard bezig. Door het organiseren van sessies met decentrale overheden en door na te denken welke indicatoren bepalend zijn voor de risicogestuurde aanpak. “Welke indicatoren zeggen iets over het risico dat er een ongeval kan plaatsvinden? Zij hebben daar Safety Performance Indicators, SPI’s, voor bedacht. Van de 6 indicatoren moeten ze er nog 3 definiëren. Die gedefinieerde SPI’s kunnen wij dan als startpunt voor de data nemen. Wij proberen de definities verder te operationaliseren: hoe maak je het meetbaar en welke data is er dan nodig? Welke data is al beschikbaar en welke moet nog verzameld worden? Wij moeten zorgen dat er een datahuishouding komt, die die SPI’s kan meten. Al met al een complex vraagstuk, waarvoor niet voor niets een taskforce nodig is!”
