Na decennia van dalende cijfers, stagneert het aantal verkeersdoden, terwijl het aantal verkeersgewonden al jaren toeneemt. Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 (SPV) zet in op risicogestuurd verkeersveiligheidsbeleid om tot een daling te komen en nul verkeersdoden in 2050. Daarbij wordt gestuurd op risico-indicatoren, zogenaamde Safety Performance Indicatoren (SPI’s). Het Kennisnetwerk Strategisch Plan heeft deze risico-indicatoren uitgewerkt in definities voor veilige wegen, veilige fietspaden en snelheden. NDW gaat landelijk data beschikbaar stellen om risico-indicatoren te meten. De Taskforce Verkeersveiligheidsdata, een netwerk van overheden en kennisinstellingen, bepaalt welke gegevens worden ingewonnen. De data die als eerste worden aangeboden worden hieronder nader toegelicht.

Snelheid
NDW levert een schatting van de snelheid waar 85% van het verkeer zich aan houdt. Experts noemen dit de V85 maar omdat het een schatting betreft spreken we van de S85. Het product is gebaseerd op ‘floating car data’ uit voertuigen en gaat over alle wegen met een snelheidslimiet van 50 km/uur en hoger. Eind september verwachten we de data over 2020 te kunnen leveren. Momenteel wordt onderzocht of het product uitgebreid kan worden met 30 km/uur wegen en of de risico-indicator voor snelheid gemeten kan worden zoals het Kennisnetwerk Verkeersveiligheid die heeft gedefinieerd: het aandeel van het verkeer dat zich aan de snelheidslimiet houdt.

Kenmerken van wegen en fietspaden
Begin 2021 zijn de definities voor veilige wegen en fietsinfrastructuur samen met wegbeheerders verder geoperationaliseerd om te bepalen welke kenmerken van wegen en fietspaden daarvoor bekend moeten zijn. Wegbeheerders hebben aangegeven hoe belangrijk ze de kenmerken vinden en er is ingeschat hoe haalbaar de inwinning van de kenmerken is. De kenmerken zullen worden gekoppeld aan het Nationaal Wegenbestand (NWB). NWB is mede voor dit doel uitgebreid tot een dekking van ca. 90% van alle fietspaden en wordt komende jaren verder gecompleteerd. De wegkenmerken worden toegevoegd aan de Wegkenmerkendatabase (WKD) die met het nummer van het wegvak (WVK_ID) gelinkt zijn aan het NWB.

Downloadlinks:
•     NWB:  https://www.rijkswaterstaat.nl/apps/geoservices/geodata/dmc/nwb-wegen/geogegevens/shapefile/
•    WKD snelheidslimieten: https://www.rijkswaterstaat.nl/apps/geoservices/geodata/dmc/WKD/Snelheden/

Welke kenmerken van wegen komen binnenkort beschikbaar
Een kenmerk dat nu al beschikbaar is in NWB is de aanwezigheid van fysiek gescheiden rijbanen dat afgeleid kan worden uit een van de kenmerken in NWB (RPE_CODE). WKD krijgt medio november twee nieuwe kenmerken die worden afgeleid uit de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT):
•    De aanwezigheid van langsparkeervakken bij 50, 70 en 80 km/uur wegen. Hiervoor wordt gekeken of er in de BGT parkeervakken grenzen aan de wegvakdelen van de betreffende wegen.
•    De aanwezigheid van inritten bij 70, 80 en 100 km/uur wegen. Voor de wegvakken van deze wegen wordt bepaald waar zich inritten bevinden en wat de afstand is ten opzichte van het beginpunt (de beginknoop) van het wegvak.

Welke kenmerken van fietspaden komen binnenkort beschikbaar
Een eerste kenmerk dat binnenkort aan WKD wordt toegevoegd is de verhardingsbreedte. Die komt zowel voor wegen als voor fietspaden beschikbaar. Op de korte termijn is NWB qua dekking van fietspaden nog minder compleet dan Open Street Map (OSM) maar de verwachting is dat dit volgend jaar verder verhoogd kan worden. Daarnaast heeft NWB nog geen kenmerk om fietspaden te onderscheiden in eenrichtings- en tweerichtingsfietspaden, terwijl dit van belang is om de breedte te beoordelen. Daarom wordt als tijdelijke oplossing een product op basis van OSM aangeleverd. In dit product is de breedte van fietspaden afgeleid uit de BGT en wordt een opdeling in typen fietspaden gebaseerd op OSM en een koppeling met het landelijke verkeersbordenbestand. Ook dit product komt medio november beschikbaar. Op langere termijn zullen kenmerken van fietspaden op dezelfde wijze aan NWB worden gekoppeld als voor wegen is gedaan.

Snelheidslimieten
Hoe een voldoende veilige weg eruit moet zien is afhankelijk van de snelheidslimiet. Snelheidslimieten zijn opgenomen in de WKD. NDW onderzoekt eind dit jaar of het mogelijk is om de actualiteit te verbeteren met het landelijke verkeersbordenbestand. De verwachting is dat de beste kwaliteit wordt bereikt als wegbeheerders zelf mutaties aanleveren.