Het Nationaal Wegenbestand wordt al jaren vrijwillig bijgehouden door wegbeheerders, gemeenten en provincies. Om een zo actueel mogelijk NWB te waarborgen, wordt het bestand ook gevoed door data uit drie basisregistraties, namelijk de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) en Basisregistratie Topografie (BRT). De data die hieruit komt, geeft waardevolle input voor het NWB en zorgt ervoor dat het bestand van goede kwaliteit is. Maar wat houden deze drie basisregistraties precies in en wat dragen deze bij aan het NWB? Hieronder leggen we het uit.
Basisregistratie Adressen en Gebouwen
In de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) staan, zoals de naam al doet vermoeden, gebouwen en adressen geregistreerd.De woning waar jij en ik in wonen staat hier bijvoorbeeld ook in.Gemeenten zijn wettelijk verplicht om nieuwe gebouwen binnen vijf dagen te registreren in de BAG. Uit de adresgegevens van gebouwen zijn namen van gemeenten, woonplaatsen, straatnamen en huisnummers af te leiden. De ligging van de weg is niet opgenomen in de BAG.
Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)
Basisregistratie Topografie (BRT)
De BRT wordt bijgehouden door het Kadaster door middel van luchtfoto’s, panoramafoto’s en veldopnamen. Het TOP10NL bestand bevat zowel wegvlakken als hartlijnen (het ‘midden’ van de wegen) en verschillende fysieke en functionele attributen over de weg (zoals hectometerpaaltjes). Op dit moment is de wettelijke actualiteit twee jaar.
Samenhang met NWB
Door gebruik te maken van de basisregistraties hebben gebruikers een bepaalde zekerheid over de kwaliteit van het NWB. Het NWB is de verbindende factor tussen enerzijds de informatie over het wegennetwerk, het gebruik, de status en de beschikbaarheid en anderzijds informatie over het effect van het gebruik op de omgeving. Daarmee is het bestand in samenhang met de basisregistraties te gebruiken voor toepassingen in mobiliteit, omgevingskwaliteit, openbare orde en veiligheid, en beleid. De basisregistraties beschrijven met elkaar de digitale levenscyclus van de weg. Door de levenscyclus te volgen kan het NWB worden onderhouden.
- Als er een nieuw gebouw bijkomt en wordt geregistreerd in de BAG, wordt er meestal ook een weg naar het gebouw toe aangelegd. De ligging van die nieuwe weg is echter niet opgenomen in de BAG. Met de adresgegevens uit de BAG kun je de ligging van de weg toch inschatten en daarmee dus het NWB actualiseren.
- De BGT bevat straatnamen en huisnunmmers (en de leesrichting). Deze zijn een aanvulling op de BAG. Bij de BGT zijn het vooral de contouren van de weg die van belang zijn voor de acuratesse van het NWB.
- De BRT lijkt visueel het meest op het NWB. Indien er geen geometrie van wegvakken is aangeleverd door een wegbeheerder, of anderszins beschikbaar is, wordt de geometrie van een wegvak in het NWB gebaseerd op de lijngeometrie van wegen in de BRT.
Verbeterpunten
Hoewel de basisregistraties onmisbaar zijn voor de instandhouding van het NWB, zijn er ook verbeterpunten te noemen. Voor de actualiteit van het NWB bieden de basisregistraties namelijk geen volledige uitkomst. Voor het aanleveren van gegevens voor het NWB geldt, in tegenstelling tot de basisregistraties, geen wettelijke verplichting. Hierdoor kunnen inconsistenties in het bestand ontstaan, doordat de ene gemeente relevante informatie wel regelmatig en tijdig aanlevert en de andere gemeente niet. De basisregistraties kennen op hun beurt verschillende actualiteitseisen. De BRT is bijvoorbeeld completer dan het NWB, maar het NWB is weer actueler dan de BRT en de gegevens in het NWB zijn vaak actueler en juister dan die van de BGT.
Daarnaast zijn de basisregistraties vooral gericht op de beschrijving van de fysieke werkelijkheid. Het ontbreekt aan een eenduidige registratie van de functionele werkelijkheid; namelijk wat wel en niet mag op de wegen. Zo ontbreken bijvoorbeeld rijrichtingen, waar je wel of niet mag rijden met gevaarlijke stoffen en hoe hard je mag op de wegen in de basisregistraties. Dit is voor gebruikers van het NWB juist hele relevante informatie.
Nieuw proces
Sinds 1 april is de data die uit de drie basisregistraties komt leidend voor de instandhouding van het NWB. Door de digitale levenscyclus van een weg uit de basisregistraties te volgen, wordt optimaal gebruikgemaakt van de gegevens die wegbeheerders toch al beschikbaar stellen. Dit betekent ook dat de kwaliteit van het NWB bepaald wordt door de kwaliteit van de data die de wegbeheerders voor de basisregistraties leveren. Dit proces zou het voortaan makkelijker moeten maken voor onder andere gemeenten om het NWB bij te houden.
